“De eerste hier begraven”
De volgende gegevens zijn hoofdzakelijk gebaseerd op informatie die Tjeerd Oenema uit Oosterwolde ons heeft verstrekt, waarvoor onze hartelijke dank.
Generatie I.
Jacob Hayes is een zoon van Haye Hanses Bakker en Idske Annes, geboren ca. 1762 en Doopsgezind gedoopt te Stavoren op 24 januari 1794.
Geeske Reins is een dochter van Rein Andries en Oot Jeroens, gedoopt te Stavoren op 10 februari 1768.
Jacob Hayes en Geeske Reins, beiden wonende te Stavoren, huwen te Stavoren op 27 december 1789.
Zie het trouwboek van Stavoren:
Jacob Hayes, arbeider, sjouerman en werkman, overlijdt te Stavoren op 3 april 1807 en laat als weduwnaar 4 kinderen na.
Geeske Reins overlijdt in 1805 (volgens huwelijksbijlage van de kinderen).
De namen van deze vier kinderen zijn:
Dochters Oot en Idtske, zoon Rein (zie generatie II) en … .
Generatie II.
Rein Jacobs Bakker, schippersknecht, veerschipper en beurtschipper, * Stavoren 20 augustus 1799 en † Oosterwolde 10 januari 1889.
Hij is “de eerste hier begraven”, staat er op zijn grafsteen op de Algemene begraafplaats Prandingaweg Oosterwolde Fr.
Op de website http://www.friezen-in-de-tiendaagse-veldtocht.nl staat dat hij heeft deelgenomen aan de Tiendaagse Veldtocht:
Bakker, Rein Jacobs geb. Stavoren 20.08.1799 wonende te Sneek z.v. Jacob en Geeske Reins; 1e afd., 1e bat., 6e comp.; heeft aanspraak op het Metalen Kruis wegens de eerste dagen van augustus 1831; inv.nr.127;
Kort na het jaar 1850 vraagt Rein Bakker octrooi aan voor de beurtdienst van Appelscha op Sneek.
En het is in 1872 als zijn zoon Jacob Bakker, die dan koopman te Oosterwolde is, vraagt deze beurtdienst van zijn vader over te mogen nemen. Hiervoor krijgt hij op 3 mei 1873 zijn aanstelling.
(Naar gegevens uit: Ernst Huisman en Gjalt Popma – Van Compagnons tot beurtschippers, Gorredijk 1999.)
In 1858 en in 1861 komt Rein Jacobs Bakker voor als gedaagde in de Rolboeken van Arrondissement Rechtbanken.
In 1861 en in 1868 wordt hij genoemd in de Notariële Archieven in verband met een wissel.
Zijn overlijden staat in de Leeuwarder courant van 14 en 15 januari 1899:
De grafstenen van de familie Bakker:
Hij huwt 1e. te Sneek op 17 mei 1829 met Teetske Piers Leeuwerik, dochter van de gruttersknecht Pier Jansz. Leeuwerik en Sietske Fokkes, * Kuinre 18 oktober 1800, ~ Kuinre 2 november 1800 en † Sneek 24 november 1851.
Uit dit huwelijk 3 kinderen:
Gezina, * Sneek 14 augustus 1834.
Jacob, * Sneek 23 mei 1836 (zie generatie III).
Janna, * Sneek 24 september 1841.
Hij huwt 2e. te Oldeberkoop op 7 oktober 1855 met Jebbigje Hinkes Klooster (weduwe van Jacob Lamberts Oosterloo), dochter van Hinke Foppes Klooster en Margien Lubbertus Middelbos,
* Donkerbroek 26 april 1803, ~ Donkerbroek 19 mei 1803 en † Oosterwolde 2 januari 1864.
Generatie III.
Jacob Reins Bakker, beurtschipper op Sneek in graan, * Sneek 23 mei 1836 en † Oosterwolde 23 januari 1914.
Zoals hierboven al gezegd, krijgt hij op 3 mei 1873 de aanstelling om als beurtschipper de beurtdienst van Appelscha op Sneek te mogen doen.
Hij brengt het graan van de boeren naar de meelfabriek van de firma Wouda in Sneek.
Volgens het Notariële Archief maakt hij op 21 oktober 1867 per akte zijn testament op.
Cornelis Hayo Andreae had het pand (aan het tegenwoordige adres Brinkstraat 3 te Oosterwolde) in 1853 gekocht van de geneesheer Alle Luitzens van der Sluis te Oosterwolde via een veiling van 7 november 1853 (terug te vinden in de notariële akte van 7 november 1853 van notaris Tadema) en de finale verkoping op 28 november 1853, zoals vermeld in de Leeuwarder courant van 25 november 1853:
In 1873 verkoopt hij het weer, al is het huis afgebrand, want volgens een notariële akte van 13 oktober 1873 verkopen Cornelis Hayo Andreae (in 1842 glazenmaker en in 1844 verwer = huisschilder, rijtuigschilder) en Hendricus Cornelis Andreae (de zoon) in Oosterwolde 2 percelen vastgoed. Van het perceel bos met grond en houtgewas wordt voor f. 1.562,– koper Constantius Zacharias Tadema, wonende te Oosterwolde.
Van het andere perceel ‘een afgebrand huis met erf en tuin’ (de huidige Brinkstraat 3 te Oosterwolde) wordt voor f. 1.485,– koper Jacob Reins Bakker, wonende te Oosterwolde. Waarschijnlijk is alleen het stalgedeelte toen niet afgebrand.
In de Provinciale Drentsche en Asser courant van 11 oktober 1873 staat de advertentie om “de overblijfselen van het verbrande winkelhuis, met erf en achter gelegen vruchtbaren tuin aan den straatweg en de haven te Oosterwolde” op 13 oktober bij voorlopige- en op 20 oktober 1873 bij finale toewijzing publiek te verkopen:
De finale verkoop is te lezen in de Provinciale Drentsche en Asser courant van 18 oktober 1873:
Na de koop laat Jacob Reints Bakker het huis herbouwen om er als beurtschipper in te gaan wonen.
Op 10 november 1873 zal notaris Tadema veilen “de Winkelhuizinge en Schuur, zo goed als nieuw, met Erf en Tuin, bij de kerk te Oosterwolde, met naastgelegen vruchtbare tuin”, die thans in eigendom is bij Jacob R. Bakker. Dit is te lezen in een advertentie in de Provinciale Drentsche en Asser courant van 1 en 8 november 1873:
Koper van perceel 1 wordt Suardus Engberts Posthuma, wonende te Oosterwolde en kopers van de percelen 2 en 3 worden Alle Alles Harsveld en Jan Klazes Luiting, beiden wonende te Oosterwolde.
De finale verkoping is op 24 november 1873 door dezelfde notaris Tadema volgens de Provinciale Drentsche en Asser courant van 15 en 22 november 1873:
In een notariële akte van 21 februari 1876 wordt Jacob Reins Bakker eigenaar van perceel 8 voor 1.500,– van onroerende goederen van Eva Johannes van der Meulen, weduwe van Berent Prakken.
Volgens een artikel in de Provinciale Drentsche en Asser courant van 12 november 1874 wordt o.a. Jacob R. Bakker gekozen tot lid van het kiescollege door de stemgerechtigde lidmaten der Hervormde kerk van Oosterwolde:
Op 29 december 1882 wordt de verhuring van zitplaatsen in de kerk van de Hervormde kerk te Oosterwolde in een notariële akte vastgelegd, o.a. voor Jacob Reints Bakker, veerschipper.
In een notariële akte van 29 november 1885 doet hij een schenking:
Op 21 april 1885 verkoopt hij een “stuk bosch” te Oosterwolde aan Gerben Rijpma, wonende te Oosterwolde, voor f. 700,–.
Op 20 mei 1899 verkoopt hij een perceel grond te Oosterwolde aan Hendrik Geerts Tjassing, wonende te Oosterwolde, voor f. 150,–.
In een notariële akte van 16 juni 1899 wordt Jacob Reins Bakker genoemd als geregistreerde in een boedelscheiding.
Het Nieuwsblad van Friesland: Hepkema’s courant van 28 januari 1914 meldt in een advertentie, dat na “een kortstondige ongesteldheid” op bijna 78 jarige leeftijd Jacob Reints Bakker is overleden:
Hij is begraven op de Algemene begraafplaats Prandingaweg Oosterwolde Fr.
Jacob Reins Bakker huwt 1e. te Makkinga op 14 februari 1867 met Antje Jans van der Velde, dochter van de koopman Jan Pieters van der Velde en Trijntje Frankes Frankema, * Oosterwolde 23 november 1841 en † Oosterwolde 2 maart 1876.
Haar overlijdensadvertentie staat in de Provinciale Drentsche en Asser courant van 6 maart 1876:
Uit dit huwelijk 4 kinderen:
- Teetsche Bakker, * Oosterwolde 15 januari 1868 en † Assen 4 november 1950.
Haar overlijdensadvertentie staat in De Heerenveensche koerier: onafhankelijk dagblad voor Midden-Zuid-Oost-Friesland en Noord-Overijssel van 8 november 1950:
Zij heeft met haar zuster Hiltje Bakker een kruidenierswinkel op Brinkstraat 3 te Oosterwolde Fr. van 1914 tot circa 1928/29.
Zij is begraven op de Algemene begraafplaats Prandingaweg Oosterwolde Fr.
- Trijntje Bakker, * Oosterwolde 20 maart 1871 en † Oosterwolde 14 april 1871.
- Trijntje Bakker, * Oosterwolde 10 juni 1872 en † Oosterwolde 14 maart 1900.
Zij is begraven op de Algemene begraafplaats Prandingaweg Oosterwolde Fr.
Gehuwd te Oosterwolde op 19 mei 1899 met Hendrik Jitzes Noorman, gemeente-architect, zoon van de timmerman (en orgelbouwer) Klaas Hendriks Noorman en Froukje Hendriks van der Gaast, * Oosterwolde 1 december 1871 en † Amersfoort 3 oktober 1953.
Uit dit huwelijk een zoon Jakob Noorman, * Oosterwolde 7 maart 1900. Een week na zijn geboorte overlijdt zijn moeder.
Hendrik Jitzes Noorman hertrouwt te Oosterwolde op 31 januari 1902 met Jantje Eelzes Bies.
Hij is samen met zijn tweede vrouw begraven op de Begraafplaats Rusthof te Leusden.
- Hiltje Bakker, * Oosterwolde 3 februari 1875 en † Sneek 13 januari 1959.
Zij heeft met haar zuster Teetsche Bakker een kruidenierswinkel op Brinkstraat 3 van 1914 tot circa 1928/29.
Zij is begraven op de Algemene Begraafplaats Prandingaweg te Oosterwolde.
Jacob Reins Bakker huwt 2e. te Makkinga op 4 november 1877 met Antonia Dirks Slottje, dochter van de kantoorbediende Dirk Gjalts Slottje en Magteltje Ybes Haanstra, * Sneek 17 juli 1841 en † Oosterwolde 8 februari 1903.
Haar overlijdensadvertentie staat in de Leeuwarder courant van 10 en 11 februari 1903:
Zij is begraven op de Algemene begraafplaats Prandingaweg Oosterwolde Fr.
Op 4 november 1902 vieren zij nog hun 25-jarige echtvereniging, zie de Leeuwarder courant van 1 november 1902:
Uit dit huwelijk 3 kinderen:
- Rein Bakker, * Oosterwolde 26 april 1880 en † Oosterwolde 24 augustus 1880 (op huisnummer 130).
- Machteltje Bakker, onderwijzeres, * Oosterwolde 5 augustus 1881 en † Oosterwolde 5 juli 1969.
Haar overlijdensadvertentie staat in de Leeuwarder courant: hoofdblad van Friesland van 8 juli 1969:
Gehuwd te Oosterwolde op 6 augustus 1908 met Riemer Jans Riemersma, onderwijzer en hoofd van een school, zoon van de onderwijzer Jan Gosses Riemersma en Trijntje Thomas Laverman, * Giekerk 6 november 1882 en † Ee 3 juli 1916.
Op de begraafplaats van Tietjerk staat hun gedenkteken:
Uit hun huwelijk een zoon Jan Herman Riemersma.
Genoemde Jan Herman Riemersma legt op 28 september 1925 de eerste steen voor het pand aan de huidige Quadoelenweg 18 te Oosterwolde Fr.
- Reina Bakker, * Oosterwolde 26 mei 1883 en † Oosterwolde 20 augustus 1963.
Gehuwd te Oosterwolde op 20 mei 1907 met Hette Madhuizen, zoon van de verver Luitzen Piers Madhuizen en Grietje Bondina Hettes Eisinga, * Oosterwolde 14 maart 1882 en † Oosterwolde 10 december 1970.
Uit hun huwelijk 5 kinderen: Antonia, Grietje, Machteld, … en … .
Hette Madhuizen en Reina Bakker verhuizen met hun 5 kinderen eind 1928 of begin 1929 van het Oost naar de Brinkstraat 3. Het is een woningruil: Hiltje en Teetsche (Teetske) Bakker, die hadden dat kruidenierswinkeltje op de Brinkstraat 3.
Hette Madhuizen zet nu op Brinkstraat 3 zijn schildersbedrijf voort in de schuur achter het huis, terwijl Reina Bakker het kruidenierswinkeltje van haar halfzussen voortzet tot 1940.
Hette Madhuizen heeft een knecht, die Hendrik Geert Oosterhuis heet en het schildersbedrijf van 1948 tot 1955 voortzet. Hij gaat in het achterste deel van het huis gaat wonen, samen met zijn vrouw Margaretha Plomp:
De familie Madhuizen woont dan in het voorste deel, terwijl de keuken wordt gedeeld. In 1950 verhuist het gezin Madhuizen naar de Quadoelenweg 25.
Van 1955 tot 1983 vestigt zich op Brinkstraat 3 het installatie- en loodgietersbedrijf van Leen de Boer († 1976) en Henkie Jager († 1983).
Vanaf 1983 zit in het pand Jan Knol met zijn firma Dannika Kadoshop.
Als het pand al drie jaar leegstaat, kopen Tjeerd Oenema en zijn vrouw in 2017 het pand om het te verbouwen tot een woonhuis.
Bronnen:
Tijdschrift De Gaaste van december 2011.
https://allefriezen.nl/
https://www.geneaknowhow.net/
https://www.forumtresoar.nl//
https://www.graftombe.nl/
https://www.online-begraafplaatsen.nl/
https://www.delpher.nl/
(Ingezonden door Tjeerd Oenema; enigszins bewerkt en aangevuld)